Psychopatologia to gałąź psychiatrii i psychologii klinicznej, której domeną jest opisywanie, wyjaśnianie i porządkowanie nieprawidłowych, chorobowych zjawisk psychicznych, którym przypisuje się znaczenie kliniczne, czyli objawów psychopatologicznych lub zespołów objawowych, a których rozpoznanie, analiza i ocena są przydatne w postępowaniu terapeutycznym. W szerszym rozumieniu, za przedmiot psychopatologii przyjmuje się opisywanie zaburzeń psychicznych. Mianem psychopatologii określa się również zaburzenia psychiczne.

Opisy psychopatologiczne, w zależności od celu, któremu służą, mogą mieć charakter idiograficzny  lub nomotetyczny.

Odróżnienie większości patologicznych zjawisk psychicznych będących objawami zaburzeń psychicznych od zjawisk prawidłowych, możliwe jest dzięki następującym atrybutom charakteryzującym zjawiska patologiczne:

są źródłem cierpienia lub są formą cierpienia,
zakłócają indywidualne funkcjonowanie i utrudniają przystosowanie się,
wiążą się z nieprzewidywalnością zachowań i utratą kontroli nad własnym zachowaniem,
powodują dyskomfort obserwatora,
wiążą się z naruszeniem norm społecznych,
są nieracjonalne lub dziwaczne,
są rzadko spotykane lub niekonwencjonalne.
Normatywne definiowanie zjawisk psychopatologicznych wymaga szczególnej ostrożności, zindywidualizowanego podejścia, wnikliwej analizy kontekstu ocenianych zjawisk, w tym też kontekstu kulturowego.