Nadzieja to życzenie zaistnienia określonego stanu rzeczy i niepewność, że tak się stanie. Pojęcie nadziei traci sens przy wartościach skrajnych subiektywnego prawdopodobieństwa sukcesu. Przy 100% odczuwamy jedynie emocje pozytywne, głównie radość, a przy 0% negatywne, zależne od tego czym są dla nas niespełnialne oczekiwania.

Mówiąc „wielka nadzieja” podkreślamy nie tylko wielkie pragnienie, ale i realne szanse sukcesu. Nie powiemy „wielka nadzieja” w sytuacji, gdy jeden z jej składników jest bliski zeru.
Natomiast określenie „niewielka nadzieja” opisuje przede wszystkim niewielką szansę jej spełnienia się, niewiele mówiąc o sile pragnienia.

Utrata nadziei, czyli zwątpienie

Może zajść na skutek jednego z poniższych zdarzeń:

czas oczekiwania osiągnie krytyczną wartość, zwłaszcza w sytuacjach w których upływ czasu z definicji zmniejsza szanse sukcesu, np. rozbitek w lodowatej wodzie
uzyskamy nowe istotne informacje, których nie znaliśmy wcześniej
przeprowadzimy powtórną analizę dotychczasowych informacji

Utracie nadziei towarzyszą negatywne emocje, zależne od tego czym jest dla nas niespełnione pragnienie. Pojawia się też rozczarowanie Przy bardzo małym prawdopodobieństwie rozczarowanie nie będzie duże, nawet jeśli wartość sukcesu jest ogromna.